احادیث گهربار امام موسی کاظم علیه السلام
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ الزَّرْعَ يَنْبُتُ فِى السَّهْلِ وَلايَنْبُتُ فِى الصَّفا، فَكَذلِكَ الْحِكْمَةُ تَعْمُرُ فِى الْقَلْبِ الْمُتَواضِعِ وَلاتَعْمُرُ فِى الْقَلْبِ الْمُتَكَبِّرِ الْجَبّارِ؛
زراعت، در زمين هموار مى رويد، نه در سنگلاخ. حكمت هم در دل متواضع، آباد مى شود، نه در دل متكبّر و گردنكش.
[بحارالانوار، ج 75 ص 312.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لاتَمْنَحُوا الْجُهّالَ الحِكْمَةَ فَتَظْلِمُوها، وَلاتَمْنَعُوها اَهْلَها فَتَظْلِمُوهُمْ؛
«حكمت» را به نادانان ندهيد،كه به حكمت ظلم كرده ايد و آن را از اهلش دريغ نكنيد، كه به آنان ستم كرده ايد.
[بحارالانوار، ج 75، ص 303.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اَلْعَجَبُ كُلَّ الْعَجَبِ لِلْمُحْتَمينَ مِنَ الطَّعامِ وَالشَّرابِ مَخافَةَ الدّاءِ اَنْ يَنْزِلَ بِهِمْ، كَيْفَ لايَحْتَمُونَ مِنَ الذُّنُوبِ مَخافَةَ النّارِ اِذَا اشْتَعَلَتْ فى اَبْدانِهِمْ؛
شگفتا! شگفتا! از آنان كه از خوردنى و آشاميدنى پرهيز مى كنند، از بيم آنكه درد، بر آنان فرود آيد، چگونه از گناهان پرهيز نمى كنند، از بيم آتش، آنگاه كه در بدنهايشان شعله افكند!
[مسند الامام الكاظم عليه السلام، ج 3 ص 251.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَنْ ذَكَرَ رَجُلاً مِنْ خَلْفِهِ، بِما هُوَفيهِ مِمّا عَرَفَهُ النّاسُ لَمْ يَغْتَبْهُ، وَمَنْ ذَكَرَهُ مِنْ خَلْفِهِ، بِما هُوَ فيهِ مِمّا لا يَعْرِفُهُ النّاسُ اِغْتابَهُ، وَمَنْ ذَكَرَهُ بِما لَيْسَ فيهِ فَقَدْ بَهَتَهُ؛
هر كس پشت سر ديگرى، چيزى بگويد كه در او هست و مردم هم آن را مى دانند، او را غيبت نكرده است. هر كس پشت سر او چيزى بگويد كه در او هست ولى مردم آن را نمى دانند، غيبتش را كرده است. و هر كس چيزى درباره كسى بگويد كه در او نيست، به او بهتان زده است.
[اصول كافى، ج 2 ص 358.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
كَثْرَةُ الْهَمِّ تُورِثُ الْهِرَمَ؛
اندوه بسيار، پيرى مى آورد.
[مسندالامام الكاظم، ج 3 ص 265.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اَللَّحْمُ يُنْبِتُ اللَّحْمَ، مَنْ اَدْخَلَ جَوْفَهُ لُقْمَةَ شَحْمٍ اَخْرَجَتْ مِثْلَها داءً؛
«گوشت»، گوشت را مى روياند، هر كس يك لقمه «چربى» وارد بدن خود كند، به همان اندازه «درد» پديد مى آورد.
[محاسن برقى، ص 465.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لَوْ اَنَّ النّاسَ قَصَدُوا فِى الطَّعامِ لاَسْتَقامَتْ اَبْدانُهُمْ؛
اگر مردم در خوراك، ميانه روى داشته باشند، بدنهايشان استوار و سلامت مى شود.
[محاسن برقى، ص 439.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لَيْسَ مِنْ دَواءٍ اِلاّ وَ هُوَ يُهَيِّجُ داءً وَلَيْسَ شَىْ ءٌ فِى الْبَدَنِ اَنْفَعَ مِنْ اِمْساكِ الْيَدِ، اِلاّ عَمّا يَحْتاجُ اِلَيْهِ؛
هيچ دارويى نيست؛ مگرآنكه دردى را تحريك مى كند. براى بدن، چيزى سودمندتر از امساك ونخوردن نيست، مگر آنچه كه مورد نياز بدن باشد.
[مسندالامام الكاظم عليه السلام، ج 3 ص 256.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لاَءقامَةُ الْحَدِّ لِلّهِ اَنْفَعُ فِى الأَرْضِ مِنَ الْقَطَرِ اَرْبَعينَ صَباحا؛
بر پاداشتن و اجراى حدّ براى خدا، در روى زمين سودمندتر از بـاران چهل روز است.
[تهذيب، ج 10، ص 146، ح 573 .]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِنّما يُحْتاجُ مِنَ الإمامِ اِذا قالَ صَدَقَ، وَاِذا وَعَدَ اَنْجَزَ، وَاِذا حَكَمَ عَدَلَ؛
از امام و پيشوا، اين موردِ نياز است كه: هرگاه سخن مى گويد، راست بگويد، و چون وعده مى دهد، وفا كند، و چون حكم مى كند، به عدالت رفتار كند.
[حياة الامام موسى بن جعفر عليه السلام، ج 1 ص 280.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لاتُضَيِّعْ حَقَّ اَخيكَ إتِّكالاً عَلى مابَيْنَكَ وَبَيْنَهُ، فَاِنَّهُ لَيْسَ بِأَخٍ مَنْ ضَيَّعْتَ حَقَّهُ؛
حق برادر دينى خود را، به اتكاى دوستى و رفاقت ميان خود و او، ضايع مكن، زيرا كسى كه حقش را تباه كنى، ديگر «برادر» نيست!
[حياة الامام موسى بن جعفر عليه السلام، ج 1 ص 280.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اَلتَّحَدُّثُ بِنِعَمِ اللّه ِ شُكْرٌ وَتَرْكُ ذلِكَ كُفْرٌ، فَارْبِطُوا نِعَمَ رَبِّكُمْ بِالشُّكْرِ وَحَصِّنُوا اَمْوالَكُمْ بِالزَّكاةِ؛
ياد كردن نعمتهاى الهى «شكر» است، و ترك آن ناسپاسى است. پس نعمتهاى پروردگار را به شكر پيوند دهيد، ودارايي هاى خود را با پرداخت زكات، حفظ كنيد.
[حياة الامام موسى بن جعفر عليه السلام، ج 1 ص 248.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَنْ طَلَبَ هذَا الرِّزْقَ مِنْ حِلِّهِ لِيَعُودَ بِهِ عَلى عِيالِهِ وَنَفْسِهِ كانَ كَالْمُجاهِدِ فى سَبيلِ اللّه؛
هر كس اين روزى را از راه حلال بجويد، تا به خانواده و به خودش برگرداند ( و خرج خود و خانواده كند ) همچون جهادگر در راه خداست.
[تهذيب، ج 6، ص 184.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ الْحَرامَ لايَنْمى وَاِنْ نَمى لايُبارَكُ لَهُ فِيهِ، وَما اَنْفَقَهُ لَمْ يُوجَرْ عَلَيْهِ وَما خَلَّفَهُ كانَ زادُهُ اِلَى النّارِ؛
مال حرام رشد نمى كند، و اگر هم افزايش يابد بركت ندارد، و آنچه را هم كه از حرام، انفاق كند، پاداش ندارد، و آنچه راهم كه باقى گذارد، رهتوشه او به سوى آتش جهنّم است.
[مسندالامام الكاظم عليه السلام ج 2 ص 379.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اَلْمُؤمِنُ اَعَزُّ مِنَ الْجَبَلِ، اَلْجَبَلُ يُسْتَفَلُّ بِاْلمَعاوِلِ وَالْمُؤْمِنُ لايُسْتَفَلُّ دينُهُ بِشَئٍ؛
مؤمن سرسخت تر از كوه است. كوه با كلنگ كنده مى شود، امّا از دين مؤمن هيچ چيز كاسته و كم نمى گردد.
[حياه الامام موسى بن جعفر، ج 1 ص 275.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِيّاكَ اَنْ يَراكَ اللّه ُ فى مَعْصِيَةٍ نَهاكَ عَنْها وَاِيّاكَ اَنْ يَفْقِدَكَ اللّه ُ عِنْدَ طاعَةٍ اَمَرَكَ بِها؛
بپرهيز كه خداوند، تو را در معصيتى ببيند كه از آن نهى كرده است، و بپرهيز كه خداوند تو را در طاعتى نيابد كه به آن فرمان داده است.
[مسند الامام الكاظم عليه السلام، ج 3 ص 246 و 248.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
كَفى بِالتَّجارِبِ تَأْديبا وَبِمَمَرِّ الأَيّامِ عِظَةً؛
تجربه ها براى ادب كردن، و گذشت روزها براى موعظه و پند، كافى است.
[حياة الامام موسى بن جعفر عليه السلام، ج 1 ص 256.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لا تَسْتَكْثِرُوا كَثيرَ الْخَيْرِ وَلا تَسْتَقِلُّوا قَليلَ الذُّنُوبِ، فَإنَّ قَليلَ الذُّنُوبِ يَجْتَمِعُ حَتّى يَكُونَ كَثيرا؛
كار نيك بسيار را، زياد نشماريد، و گناهان كم را هم كم به حساب نياوريد، چرا كه گناهان اندك، جمع مى شوند، تا آنكه گناه بزرگ و بسيار مى گردند.
[امالى، شيخ مفيد، ص 157]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لَيْسَ مِنّاَ مَنْ لَمْ يُحاسِبْ نَفْسَهَ كُلَّ يَوْمٍ فَاِنْ عَمِلَ حَسَنا استَزادَ اللّه َ وَاِنْ عَمِلَ سَيِّئَا اسْتَغْفَرَاللّه َ مِنْهُ وَتابَ اِلَيْهِ؛
كسى كه هر روز به حساب خود نرسد، از ما نيست. پس اگر كار نيك كرده است، از خداوند توفيق بيشتر آن را بخواهد، و اگر كار بد كرده است، از آن كار استغفار كند و به سوى خدا توبه نمايد.
[وسائل الشيعه، ج 11 ص 377.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَنْ لَمْ يَعْرِفِ الزّيادَةَ عَلى نَفْسِهِ فَهُوَ فىالنُقْصانِ وَمَنْ كانَ اِلَى النُّقْصانِ اَكْثَرَ فَالْمَوْتُ خَيْرٌ لَهُ مِنَ الْحَياةِ؛
هركس كه در خود، افزايش و رشد نبيند، پيوسته در حال كاهش است و هركس كه بيشتر رو به نقصان و كاهش رود، مرگ براى او بهتر از زندگى است.
[كشف الغُمه، ج 3 ص 42.]
----------------------------------------------------------------------------------------------
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَنْ سَرَّ مُؤْمِنا فَبِاللّه بَدَءَ وَبِالنَّبِىِّ صلى الله عليه و آله ثَنّى وَبِنا ثَلَّثَ؛
هر كس مؤمنى را شاد سازد، اوّل خدا را شاد كرده است، دوّم پيامبر خدا (صلى الله عليه و آله) را، و در مرحله سوّم، ما را.
[بحارالانوار، ج 71 ص 314.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
لَيْسَ الْقُبْلَةُ عَلَى الْفَمِ اِلاّ لِلزَّوْجَةِ وَالْوَلَدِ الصَّغيرِ؛
بوسه زدن بر دهان، جز نسبت به همسر و فرزند خردسال، روا نيست.
[بحارالانوار، ج 75 ص 321.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
ثَلاثَةٌ يُجْلينَ الْبَصَرَ: الَنَّظَرُ اِلَى الْخُضْرَةِ وَالنَّظَرُ اِلَى الْماءِ الجارى وَالَّنَظَرُ اِلَى الْوَجْهِ الْحَسَنِ؛
سه چيز است كه چشم را روشن و پرنور مى كند: نگاه به سبزه، نگاه به آب جارى، و نگاه به چهره زيبا.
[خصال، شيخ صدوق، ص 92.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ لِلّهِ عَلَى النّاسِ حُجَّتَيْنِ حُجَّةً ظاهِرَةً وَحُجَّةً باطِنَةً، فَاَمَّا الَّظاهِرَةُ فَالرُّسُلُ وَالأَنْبِياءُ وَالأَئِمَّةُ، وَاَمَّا الْباطِنَةُ فَالْعُقُولُ؛
خداوند را بر مردم دو حجّت اسـت: حجتى آشكار و حجّتى پنهان و درونى. امّا «حجت آشكار»، رسولان و پيامبران و امامانند. امّا «حجت باطنى»، عقلهاست.
[اصول كافى ج 1 ص 16]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِسْتَحْيُوا مِنَ اللّه ِ فى سَرائِرِكُمْ كَما تَسْتَحْيُونَ مِنَ النّاسِ فى عَلانِيَتِكُمْ؛
در پنهان هايتان از خداوند شرم كنيد، همچنان كه در آشكارِ خود از مردم خجالت مى كشيد.
[تحف العقول، ص 394]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اَفْضَلُ ما يَتَقَرَّبُ بِهِ الْعَبْدُ اِلَى اللّه ِ بَعْدَ المَعْـرِفَةِ بِهِ الَصَّلاةُ وِ بِرُّ الْوالِدَيْنِ وَ تَرْكُ الْحَسَدِ وَالُعْجبِ وَالفَخْرِ؛
پس ازخداشناسى، برترين كارى كه بنده به وسيله آن به خداوند نزديك مى شود عبارت است از: نماز، نيكى به پدر و مادر، و ترك حسد و خودپسندى و فخرفروشى.
[تحف العقول، ص 391.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اَلْمُصيبَةُ لِلصّابِرِ واحِدَةٌ وَلِلْجازِعِ اثنَتانِ؛
مصيبت، براى انسان شكيبا يكى است و براى بى تابى كننده دو تا مى شود!
[بحارالانوار، ج 75 ، ص 326.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
بِئْسَ الْعَبْدُ عَبْدٌ يَكُونُ ذا وَجْهَيْنِ وَذا لِسانَيْنِ يُطْرى اَخاهُ اِذا شاهَدَهُ وَيَأْكُلُهُ اِذا غابَ عَنْهُ؛
بد بنده اى است، بنده اى كه دورو و دوزبان است، هرگاه برادر دينى اش را مى بيند، او را مى ستايد و تملّق مى گويد و پشت سرش (بابدگويى) او را مى خورد!
[بحارالانوار، ج 75 ، ص 310.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَثَلُ الدُّنْيا مَثَلُ ماءِ الْبَحْرِ كُلَّما شَرِبَ مِنْهُ الْعَطْشانُ ازْدادَ عَطَشا حَتّى يَقْتُلَهُ؛
مَثَل دنيا، همچون آب درياست (كه شور است). تشنه هر چه از آن بنوشد، تشنه تر مى شود، تا آنكه او را مى كشد.
[بحارالانوار، ج 75 ص 311.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِذا كانَ ثَلاثَةٌ فى بَيْتٍ فَلايَتَناجىَ اثنانِ دُونَ صاحِبِهِما، فَإنَّ ذالِكَ مِمّا يَغُمُّهُ؛
هر گاه سه نفر در خانه اى هستند، دو نفرشان جدا از رفيق خود، نجوا و صحبتِ درگوشى نكنند، چرا كه اين كار، او را اندوهگين مى سازد.
[مسندالامام الكاظم عليه السلام، ج 1 ص 497.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
وَجَدْتُ عِلْمَ النّاسِ فى اَرْبَعٍ: اَوَّلُها اَنْ تَعْرِفَ رَبَّكَ، وَالثّانِيَةُ اَنْ تَعْرِفَ ما صَنَعَ بِكَ، وَالثّالِثَةُ اَنْ تَعْرِفَ ما اَرادَ مِنْكَ، وَالرّابِعَةُ اَنْ تَعْرِفَ ما يُخْرِجُكَ مِنْ دينِكَ؛
دانش مردم را در چهار چيز يافتم: اوّل: آنكه پروردگارت را بشناسى، دوم: آنكه بدانى با تو و براى تو چه كرده است، سوم: آنكه بدانى از تو چه خواسته است، چهارم: آنكه بدانى چه چيز تو را از دينت بيرون مى كند.
[كشف الغمّه، ج 3 ص 45.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَنْ وَلَّدَهُ الْفَقْرُ اَبْطَرَهُ الْغِنى؛
كسى كه زاده فقر باشد، ثروتمندى او را به طغيان و سرمستى مى كشد.
[مسندالامام الكاظم عليه السلام ، 2 ص 357.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
مَنْ بَذَّرَ وَاَسْرَفَ زالَتْ عَنْهُ النِّعْمَةُ؛
هركس ولخرجى و اسراف كند، نعمت از دستش مى رود.
[بحارالانوار، ج 75 ص 327.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
تَفَقَّهُوا فى دينِ اللّه ِ، فَإنَّ الْفِقْهَ مِفْتاحُ الْبَصيرَةِ وَتَمامُ الْعِبادَةِ؛
در دين خدا دانا شويد، همانا دين شناسى و فـقه، كليد بصيرت و كمال عبادت است.
[مسند الامام الكاظم عليه السلام، ج 3 ص 249.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اَلْمَغْبُونُ مَن غَبَنَ مِنْ عُمْرِهِ ساعَةً؛
زيانكار، كسى است كه ساعتى از عمر خويش را باخته است.
[حياة الامام موسى بن جعفر عليه السلام ، ج 1 ص 280.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ اَبْدانَكم لَيْسَ لَها ثَمَنٌ اِلاَّ الْجَنَّةُ، فَلاتَبيعُوها بِغَيْرِها؛
همانا بدنهاى شما را بهايى جز بهشت نيست. پس آنرا به غير بهشت نفروشيد.
[تحف العقول، ص 389.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
اِيّاكَ اَنْ تَمْنَعَ فى طاعَةِ اللّهِ فَتُنْفِقَ مِثْلَيْهِ فى مَعْصِيَةِ اللّهِ؛
مبادا از خرج كردن در راه طاعت خدا دريغ كنى، كه ناچارشوى دو برابر آن را در راه نافرمانى خدا خرج كنى!
[بحارالانوار، ج 75، ص 320.]
امام کاظم علیه السّلام فرمودند:
ثلاثةٌ يَستَظِلُّونَ بِظِلِّ عَرشِ اللّه يَومَ لا ظِلَّ إلاّ ظِلُّهُ: رَجُلٌ زَوَّجَ أخاهُ المسلمَ ، أو أخدَمَهُ ، أو كَتَمَ لَهُ سِرّا ؛
سه نفرند كه در روزى كه سايه اى جز سايه عرش خدا نيست در سايه عرش اويند: مردى كه برادر مسلمان خود را زن دهد ، يا به او خدمت كند ، يا رازش را بپوشاند .
الخصال: 141 / 162 منتخب ميزان الحكمه: 252
امام كاظم علیه السّلام فرمودند:
اِنَّ لِلّهِ عِبادا فِى الاَرضِ يَسْعَوْنَ فى حَوائِجِ النّاسِ هُمُ الآْمِنونَ يَوْمَ القيامَةِ؛
خدا را در زمين بندگانى است كه براى رفع نيازهاى مردم مى كوشند. اينان در روز قيامت در امان هستند.
كافى، ج 2، ص197، ح 2 .
امام كاظم علیه السّلام فرمودند:
اَداءُ الاَمانَةِ وَالصِّدْقُ يَجْلِبانِ الرِّزْقَ، وَالْخيانَةُ وَالْكَذِبُ يَجْلِبانِ الفَقْرَ وَ النِّفاقَ؛
اداى امانت و راستگويى روزى را زياد مى كند و خيانت و دروغگويى باعث فقر و نفاق مى شود.
بحارالأنوار، ج 78، ص 327.
:: موضوعات مرتبط:
احادیث ,
حدیث روز ,
احادیث امامان معصوم(علیهم السلام) ,
امام موسی کاظم ,
,
:: برچسبها:
احادیث گهربار امام موسی کاظم علیه السلام ,
شهادت امام موسی کاظم ,
امام موسی کاظم ,
کانون طه ,
:: بازدید از این مطلب : 1654