به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حضرت آیتالله عبدالله جوادی آملی، امروز در درس تفسیر خود که در مسجد اعظم برگزار شد به ادامه تفسیر سوره مبارکه روم پرداخت و گفت: اگر در سورهای تفسیر جریان نماز، صوم، حج، جهاد و زکات مطرح شد، نشان از مدنی بودن آن سوره دارد، اگر سورهای جریان نکاح و کارشکنی منافقان را ذکر کرده در مدینه آمده است، اگر هیچکدام از این مسائل مدنی در سورهای مطرح نشد و فقط خطوط کلی دین مانند معاد و نبوت مطرح شد نشاندهنده مکی بودن آن سوره است که سوره مبارکه روم از این دست است.
وی افزود: کسانی از آیات و نشانههای الهی یادشده در سوره مبارکه روم استفاده میکنند که متفکر، عاقل، عالم و گوشدهنده به حرف معصوم(ع) باشند؛ آیه یعنی علامت و نشانه، این نشانهها چند قسم است، یا تکوینی یا قراردادی است، قراردادی مانند این است که پرچم هر مملکتی علامت استقلال و وجود آن کشور است، این آیه بر اساس قرارداد نخبگان آن سرزمین تدوین میشود، به عنوان مثال اگر پرچمی مشکی و در جایی نصب بود علامت سوگ است؛ وقتی این پارچه در جایی نصب شد علامت میشود اما پیش از آن علامت محسوب نمیشود؛ در حوزه تکوین برخی از این آیهها علامت مقطعی هستند، دود تا ارتفاع نیافته علامت آتش است، سبزه و چمن تا سبز است نشانه آب است، اینها قراردادی نیست بلکه تکوینی اما مقطعی است.
ما عالم نمیخواهیم بلکه عاقل میخواهیم
مفسر برجسته قرآن کریم با اشاره به آیه «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَکُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ إِذَا أَنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُونَ» بیان داشت: آیه بودن جهان نه از سنخ قرارداد است و نه نظیر برخی آیهها که مقطعی است، موجودات آسمان و زمین در هر شرایطی نشانه ذات اقدس اله هستند، آنگاه که خاک هستند علامت توحیدند، وقتی انسان شدند علامت توحیدند، باز که خاک شدند علامت توحید هستند، «ثُمَّ إِذَا أَنتُم بَشَرٌ تَنتَشِرُونَ» اگر انسان فکر کند چرا خداوند از خاک بشری آفرید، این انسان برای اینکه بماند نسل میخواهد و نکاح میخواهد لذا از جنس مرد و حقیقت مرد سنخی به نام زن آفرید و دستگاه مادری را در درون او تعبیه کرد و دستگاه پدر شدن را در مرد قرار داد، گرایشهای طبیعی و اخلاقی بین این وضع کرد تا نسل پیدا شود، یک انسان متفکر از خود دلیل این همه ظرایف حکیمانه را میپرسد.
وی افزود: این انسان باید کار کند و از فضل الهی و رزق الهی بهره ببرد، برای او خواب قرار داد، زمان خواب را تاریک کرده و زمان کار را روشن کرده است و پس از آن برق آسمان را به انسان نمایاند و از آسمان آبی نازل کرد، اینها همه علامت آن است که انسان بیهدف نیست، شما را در ناز پروراندیم که به مقصد برسیم، عالم را با نظم خلق کردیم که در رساندن شما به مقصد کمک کند و روزی هم شما را فرا میخوانیم تا از گورها بیرون بیایید: «وَمِنْ آیَاتِهِ أَن تَقُومَ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ بِأَمْرِهِ ثُمَّ إِذَا دَعَاکُمْ دَعْوَةً مِّنَ الْأَرْضِ إِذَا أَنتُمْ تَخْرُجُونَ».
حضرت آیتالله جوادی آملی بیان داشت: شب و روز آیت و نشانه خدا است، هر دو آیت خداوند هستند این نظم دقیق، گروه اهل تحقیق و درس و دانشگاه هستند آنها قوم استفادهکننده از عقل هستند، افراد اگر صاحبنظر بودند میشوند جزو «لِّلْعَالِمِینَ» و جزو «لِّقَوْمٍ یَعْقِلُونَ» اما اگر جزو این دسته نبودند باید گوش فرادهند « لِّقَوْمٍ یَسْمَعُونَ» فرمود در قیامت میگویند ایکاش ما یکی از این دو گروه بودیم « وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ»، این سؤال را با مراجعه به برهانهای عقلی جواب میگیرد، دانشمندان نردبان به دست هستند اما هنوز به مقصد نرسیدهاند، عالم حوزوی و دانشگاهی مادامی که علم به دست دارد و درس خوانده هنوز به مقصد نرسیده بلکه نردبان به دست دارد، ما عالم نمیخواهیم بلکه عاقل میخواهیم، «وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا یَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ».
توفیق انذار و ترساندن مردم از جهنم نصیب هر کس نمیشود
وی اظهار داشت: خداوند در آیه «نفر» نگفت در دین تفقه پیدا کنند تا درس بدهند و استاد بشوند، حالا که فرد روحانی حکیم و مسألهدان شد نگفت کتاب بنویسید و درس بدهید، نگفت سخنرانی کنید و با نوشتن مقاله سخنخوانی بکنید، اینها را خداوند نمیخواهد، خداوند میخواهد آنقدر روحانیان عرضه پیدا کنند که مردم را نسبت به جهنم بترسانند، از لوازم باور کردن این است عمری در محل خودش باشد و آنجا تجربه کسب کرده باشد، سابقه خوب و علم و عمل داشته باشد تا وقتی گفت جهنم مردم آن را بپذیرند، نگفت شما درس بخوانید و کتاب بنویسید و استاد شوید «لیصنّفوا» و «لیألفوا» بلکه فرمود «وَلِیُنذِرُوا»، این هنر و عرضه نصیب هر کس نیست که مستمعان پای آن منبر جهنم را باور کنند، تا باور نکردند وضع همین است که میبینید، اگر باور کردند دنیا بهشت نقد میشود، مردم تا از قیامت هراس نداشته باشند و تا باور نداشته باشند که عمل انسان از میان نمیرود اصلاح نمیشوند.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به آیه «وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً» بیان داشت: این نظم حکیمانه برای این است که انسان به جایی برسد، از دارالفرار به دارالقرار برسد، آنجا انسان ثابت میشود نه ساکن، لذا خسته نمیشود، «لَا یَمَسُّهُمْ فِیهَا نَصَبٌ وَمَا هُم مِّنْهَا بِمُخْرَجِینَ» آنها همیشه در حال نشاط هستند و هیچگاه خسته نمیشوند، در برزخ نوم وجود دارد اما در بهشت این مسأله وجود ندارد، انسان به حالت ثبات میرسد و حق برای او روشن میشود، در جریان نسلپروری برخی مفسران حق زن را نشناختند و ادا نکردند، «خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا» روشن کرد که حقیقت زن و مرد یک چیز است، « خَلَقَکُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا» حضرت آدم را که آفرید از این حقیقت زوج وی را آفرید، درباره پیامبر(ص) هم فرمود این پیامبر(ص) نیز از جنس شما است «مِّنْ أَنفُسِکُمْ» است، انسان یک حقیقتی دارد از این حقیقت زن و مرد آفریده شد مانند اینکه پیامبر(ص) نیز از این حقیقت آفریده شد، هر دو انساناند اما درجات آنان متفاوت است، مانند اینکه هر دو آب هستند اما یکی نهر است، یکی بحر و یکی اقیانوس.
مجالسی را به استفاده از روایات و صحیفه سجادیه اختصاص دهیم
وی بیان داشت: تهیه مسکن به عهده مرد است و تهیه سکینت و آرامش به عهده زن است، انسان مسکنی میخواهد که مرد باید تأمین کند و یک آرامشی میخواهد که این آرامش مقدور مرد نیست، گرم کردن خانواده و فرزندپروری از تواناییها زن است که عنصر اصلی آن محبت و مهر است، اگر صبر و استقامت و مادر شدن باشد زن فضیلت دارد، «لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا» یک فضیلت اخلاقی است، «إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ» انسان اگر در خلقت مرد و زن فکر کند درمییابد که این خلقت عبث نیست، این چنین نیست که عبث زاد و ولد شود و بعد بمیرند.
حضرت آیتالله جوادی آملی ابراز داشت: «وَمِنْ آیَاتِهِ مَنَامُکُم بِاللَّیْلِ وَالنَّهَارِ وَابْتِغَاؤُکُم مِّن فَضْلِهِ إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَسْمَعُونَ» گاه تقسیم کار صورت میگیرد، کسی عالما عامدا روز را به بطالت میگذراند و شب کار میکند این حق چشم را ادا نکرده است و اگر کسی حق چشم را ادا نکرده باشد کار او حرام است یا کراهت شدید دارد، در شب میتوان محافل علمی تشکیل داد، باید جلسات روایی و صحیفه سجادیه را برگزار کرد، شب را برای آرامش و روز برای کار و تحصیل رزق خلق کردیم، روز را برای تحصیل رزق خلق کرده است، خواب مرگ محدود است.
وی افزود: انسان همانطور که متوفا میشود وقتی میخوابد وفات میکند ما هر شب متوفا میشویم و هر شب این روح را به ذات اقدس اله تقدیم میکنیم، بسیاری از بزرگان هنگام خواب خجل هستند، ما هر شب میمیریم اما زمانی که مردیم حالت خواب را میفهمیم، بخش وسیعی از تعلق نفس به بدن در خواب حذف میشود و وقتی انسان خوابیده را صدا میزند اول او میشنود بعد بیدار میشود، آن روحی که قیم و نگاهدار اوست او میشنود و این بدن را بیدار میکند، « فَیُمْسِکُ الَّتِی قَضَىٰ عَلَیْهَا الْمَوْتَ وَیُرْسِلُ الْأُخْرَىٰ إِلَىٰ أَجَلٍ مُّسَمًّى» همه را پیش خود میبرد اگر عمرش مانده آن را بازمیگرداند.
منبع: zitova.ir